AFM: “Niet de bedoeling dat alle deuren naar maatwerk dichtslaan”

“Wij zijn niet tégen maatwerk, we willen alleen dat het verantwoord gebeurt.” Dat zegt Zdenka van Schaik, bij de AFM verantwoordelijk voor het toezicht op onder andere de hypothecaire sector, in een interview met Kop-Munt.

Van Schaik: ““Alle geldverstrekkers kunnen nog stappen zetten om criteria aan te scherpen voor het vaststellen van een bestendig inkomen of het structureel hebben van lagere kosten van levensonderhoud. Dat betekent niet dat er interne vaste richtlijnen moeten komen, maatwerk is immers maatwerk. Maar iedereen moet weten waar ze aan toe zijn. Het is pertinent niet de bedoeling dat alle deuren naar maatwerk dichtslaan. Daarom wil ik adviseurs ook oproepen om het te melden als ze een casus hebben waarbij ze zeker weten dat een hypotheek verantwoord is, maar ze nergens terecht kunnen.

“De NHG-criteria kun je niet toepassen op een hypotheek die boven de NHG-grens uitkomt. Bij maatwerk moet de aanbieder motiveren en in het dossier onderbouwen waarom het krediet verantwoord is en vooral aannemelijk maken dat er sprake is van een bestendige situatie. Met maatwerk wil je iemand op de lange termijn kunnen helpen – niet een toekomstig financieel probleem creëren. Is een inkomen bestendig voor de lange termijn? Dat is vaak niet het geval. Als adviseur is het vervelend om iemand te moeten vertellen dat ze in een andere wijk of andere gemeente moeten gaan wonen en dat de kinderen naar een andere school moeten. Toch is het soms beter om te verhuizen wanneer er géén schuldenlast is en goedkopere huisvesting voor meer ruimte in de huishoudportemonnee zorgt.”

Kwaliteit adviesgesprekken onderzocht

De AFM verklaarde onlangs de kwaliteit van adviesgesprekken te onderzoeken. Van Schaik hierover: “De markt is nu wat genormaliseerd, maar de druk op adviseurs was afgelopen jaar heel hoog. We ontvingen signalen dat het niet overal gaat zoals het zou moeten gaan. Daarom onderzoeken we hoe kritisch adviseurs in hun adviesgesprekken zijn. Is bijvoorbeeld het niet afsluiten van een levensverzekering of arbeidsongeschiktheidsverzekering een bewuste keuze van de consument? Of vraagt de adviseur naar studieschulden?”